Fundacja JWP już po raz trzeci publikuje raport o zawodzie rzecznika patentowego. W Niemczech zawód rzecznika patentowego wykonuje blisko 4500 osób,w Japonii ponad 10000 a w USA ta grupa zawodowa liczy ponad 40000 osób. W Polsce rzeczników patentowych jest 932, z czego prawie połowa rezyduje w stolicy.
Kiedy mowa o rozwoju polskiej gospodarki słowo „innowacja” odmieniane jest przez wszystkie przypadki. Ze środków krajowych oraz funduszy europejskich wspierane są start-upy, dofinansowywane badania naukowe czy budowa parków technologicznych. By jednak wypracowane rozwiązania i innowacyjne produkty mogły przynieść korzyści polskim twórcom i firmom, od samego początku, od momentu zakiełkowania pomysłu w głowie naukowca lub przedsiębiorcy trzeba je objąć odpowiednią ochroną prawa własności przemysłowej. We współczesnym świecie opartym na innowacjach i wiedzy rzecznik patentowy jest niezastąpiony.
Rzecznicy patentowi nie są w Polsce liczną grupą zawodową. Wg danych Polskiej Izby Rzeczników Patentowych (PIRP) w czerwcu 2018 r. uprawnienia do wykonywania zawodu posiadały 932 osoby. Spośród tej grupy 285 osób ma tytuł europejskiego rzecznika patentowego, czyli może prowadzić postępowania zgłoszeniowe przed Europejskim Urzędem Patentowym (dla porównania w Niemczech europejskich rzeczników patentowych jest ponad 4400, we Francji ponad 1100 a w Wielkiej Brytanii ponad 2200).
Zawód rzecznika patentowego polega na świadczeniu pomocy w sprawach własności przemysłowej dotyczących ochrony prawnej m. in. wynalazków, wzorów użytkowych, znaków towarowych i wzorów przemysłowych. Rzecznik patentowy jest interdyscyplinarnym specjalistą, często z wielostopniowym wykształceniem, przygotowanym, by udzielić pomocy we wszelkich sprawach własności przemysłowej, dotyczących ochrony prawnej m.in. wynalazków, wzorów użytkowych, znaków towarowych i wzorów przemysłowych. Rzecznicy patentowi są pełnomocnikami w postępowaniach zgłoszeniowych i sporach przed urzędami patentowymi, a w sądach uczestniczą w sprawach o naruszenie patentów, znaków towarowych i wzorów przemysłowych. By zdobyć zawód rzecznika patentowego wskazane jest ukończenie studiów magisterskich na kierunku prawnym, technicznym lub nauk przyrodniczych, a następnie trzeba odbyć trzyletnią aplikację rzecznikowską organizowaną przez PIRP. Po ukończeniu aplikacji i uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu kwalifikacyjnego kandydaci zostają wpisani na listę uprawnionych do wykonywania zawodu rzecznika. Aby rozszerzyć uprawnienia i zostać europejskim rzecznikiem patentowym należy zdać European Qualifying Examination (EQE) organizowany przez Europejski Urząd Patentowy.
Wybór dalszej ścieżki kariery zależy od zainteresowań i predyspozycji danej osoby a w dużej mierze też od jej wykształcenia (technicznego lub prawniczego). Do wyboru są kancelarie patentowe i prawno-patentowe oraz sektor prywatny – koncerny z branż z takich, jak farmaceutyczna, biotechnologiczna, chemiczna, elektroniczna lub motoryzacyjna, w których ważną rolę odgrywają badania naukowe, patenty i innowacje, ewentualnie korporacje, gdzie praca rzecznika wymaga strategicznego myślenia wpisanego w działania biznesowe i marketingowe.
Rzecznicy patentowi, profesjonalni doradcy i pełnomocnicy, są niezbędni jako wsparcie dla przedsiębiorców i naukowców szczególnie teraz, gdy polska gospodarka potrzebuje nowych pomysłów i rozwiązań, pozwalających skutecznie konkurować na światowych rynkach. Innowacje wymagają nierzadko dużych nakładów badawczych, finansowych i organizacyjnych dlatego kluczowa jest efektywna komercjalizacja, pozwalająca zarabiać pomysłodawcom i inwestorom. Badania i analizy, a także procedury rejestracyjne prowadzone przez rzeczników patentowych, gwarantują prawidłową ochronę innowacyjnych rozwiązań otwierając im drogę do sukcesu.
Rzecznicy patentowi staną się jeszcze bardziej potrzebni po wejściu w życie systemu jednolitego patentu europejskiego. Fakt nieprzystąpienia przez Polskę do Umowy o Jednolitym Sądzie Patentowym nie uchroni polskich firm działających na rynkach Unii Europejskiej przed sporami z zagranicznymi podmiotami, a warto pamiętać, że postępowania w takich sprawach będą toczyły się prawdopodobnie w Paryżu, Londynie czy Monachium.
Bardzo ważne jest zatem zwiększenie liczby doskonale wykształconych i przygotowanych do wykonywania zawodu specjalistów z zakresu ochrony własności przemysłowej, czyli krajowych i europejskich rzeczników patentowych, którzy będą w stanie służyć pomocą polskim przedsiębiorcom i wynalazcom świadcząc usługi na poziomie porównywalnym do ich odpowiedników w innych krajach UE.
Zachęcamy do zapoznania się z publikacją: pobierz Raport o zawodzie rzecznika patentowego.
